Met zijn nieuwe roman ‘Ik blijf hier’ heeft de Italiaanse auteur Marco Balzano zijn internationale doorbraak bewerkstelligd. Het boek vertelt het verhaal van Trina, een arme lerares en boerin, die opgroeit in Curon, in Zuid-Tirol. Het dorpje dreigt onder water te verdwijnen als eind jaren dertig een stuwdam gebouwd wordt. Tegelijkertijd dreigt het geweld van zowel Duitse als Italiaanse soldaten, maar in deze machtsstrijd verliest Trina meer dan haar moedertaal… Hebban sprak de auteur over deze heftige, veelzijdige historische roman.
De punt van de kerktoren kust de wolken. De andere punt, weerspiegeld in het water, de bodem van een stuwmeer. De kerktoren lijkt te zweven in het blauw, met niets dan groene bergen aan de horizon. Het surrealistische beeld op de cover van Ik blijf hier is echt. Het puntje van de toren die nu boven het water uitstijgt, was ooit het middelpunt van het boerendorpje Curon, op de grens tussen Italië en Oostenrijk. Tegenwoordig is de toren het middelpunt op het stuwmeer, waar toeristen vakantie vieren, waterfietsen rond de toren, selfies maken. Graun Im Vinschgau heet het dorpje nu.
De Italiaanse auteur Marco Balzano, tevens literatuurdocent, stuitte bij toeval op het dorp. Meteen wist hij dat hij er een verhaal over moest schrijven. “Vijf jaar geleden belandde ik op een zomerdag bij het stuwmeer, zomaar,” vertelt Balzano. ”Het beeld van die kerktoren die op het water drijft, dat was echt een verrassend beeld. Ik wist meteen dat er een verhaal achter zat. Het besef kwam als een blikseminslag, ook al geloof ik niet heel erg in die vorm van inspiratie. Maar soms gebeurt het gewoon dat je zo’n beeld te zien krijgt en je direct weet dat het een verhaal is.”
Onderzoek
Hoe sterk dat besef ook mocht zijn, het verhaal zelf kwam niet als een blikseminslag tot hem. Uitgebreid onderzoek ging vooraf aan het schrijfproces. “Om te beginnen heb ik de geschiedenis over dit deel van Europa bestudeerd,” licht hij toe. “Vervolgens heb ik met getuigen gepraat. In het begin was het heel lastig om die te vinden en om met hen in gesprek te raken. Het waren immers allemaal oude mensen, die van oorsprong uit een hele gesloten berggemeenschap komen. Ik heb een paar maanden in de regio gewoond, om daar aan het boek te werken. In het begin wilde niemand met me praten, maar toen eenmaal de eerste bereid was om te praten volgde de rest ook. Het is natuurlijk heel lastig om je verhaal te vertellen aan een vreemde, zonder te weten wat diegene er precies mee gaat doen.”
Hoe moeizaam en arbeidsintensief deze manier van werken ook is, hij is Balzano op het lijf geschreven. “Bij mijn vorige boek heb ik ook deze methode gebruikt: historische bronnen onderzoeken en vervolgens interviewen. Dat boek ging over de migratie van kinderen binnen Italië, in de jaren zestig. Nu zie je veel kinderen uit Syrië of Noord-Afrika die uit nood moeten migreren. In het arme Italië van de jaren zestig gingen kinderen, zonder hun ouders, op zoek naar werk binnen hun eigen land. Zo zie je dat Italië altijd een land van migratie is geweest.”
Ook voor zijn volgende roman beoogt Balzano hetzelfde schrijfproces, al wil hij liever niet weggeven waar het over gaat. “Ik zit middenin het onderzoek voor mijn volgende roman,” zegt hij. “Het verhaal speelt zich af in het heden, op de grens tussen Roemenië en Italië.”